Τρανς τρανς τρα χα νάς

- Πάρε κόρη μου τραχανά μαζί σου!
-Εν υπάρχει περίπτωση! Ποιός θα τον φάει μάμμα μου;

Μεγάλον λόον μεν πεις, έλεγαν οι παλιοί στην Κύπρο. Δηλαδή Μεγάλη Κουβέντα μην πεις...Εδώ κι ένα χρόνο, ο τραχανάς με έσωσε σε νύχτες κρύου και σε νύχτες απορίας. ;)

Η σχέση μου με τον Τραχανά είναι του ύψους και του βάθους. Υπήρχαν χειμώνες που κάθε βράδυ παρακαλούσα τη μάμμα να μας τον ετοιμάσει και άλλοι χειμώνες που δεν ήθελα ούτε να τον μυρίσω μέσα στο σπίτι. Βέβαια, πρέπει να μεγαλώσουμε για να αντιληφθούμε κάποια πράγματα. Να σεβαστούμε την σοφία των παλιών. Διότι, αυτό το μίγμα σιταριού και ξινόγαλου, είναι εύκολο στην μετακίνηση, έτοιμο σε 15 λεπτά, νόστιμο, θρεπτικότατο και αντικαρκινικό σύμφωνα με κάποιες έρευνες.

Ο Τραχανάς στην Κύπρο είναι η τραχανόσουπα. Όλα τα άλλα, εν μασκαραλλίκια!
Τέλη Αυγούστου αρχές Σεπτεμβρίου, μόλις έπαιρνε το επίσημο καλοκαίρι να ξεψυχήσει, άρχιζαν οι νοικοκυρές να τον φτιάχνουν και να τον απλώνουν να στεγνώσει/ξερανθεί.

Θεωρώ τα παιδιά της γενιάς μου πολύ τυχερά διότι πρόλαβαν γιαγιά στο χωριό με τα όλα της. Ειδικά τα παιδιά που είχαμε οικογένεια σε χωριό ασφυκτικά κοντά στην πόλη διότι έτσι και βγαίναμε στο ύπαιθρο κάθε Κυριακή, διατηρώντας τους δεσμούς της οικογένειας αλλά μαθαίναμε κι 1-2 πράγματα που στην πόλη-ναι ακόμα και σε μια πόλη της Κύπρου, που για τα ελληνικά δεδομένα είναι επαρχία-δεν επρόκειτο ποτέ να τα δούμε, ούτε καν στην τηλεόραση.

Όταν φτιαχνόταν ο τραχανάς, ήμασταν στο χωριό. Η γιαγιά έπαιρνε κάμποσο γάλα, το άφηνε να γίνει γάλα όξινον (έτσι το έλεγε, όπως και το γιαούρτι), το έσμιγε με πουρκούριν (σιτάρι-πλιγούρι/πουργούρι) και το έβραζε στο χαρτζίν (ένα χάλκινο καζάνι), έξω στην αυλή της. Περίμενε να κρυώσει κι ακολούθως το έπλαθε σε ρολά, που τελικά τα έκοβε σε φέτες. Έδινε κι από μια φέτα στα παιδιά που περιμέναμε να αρχίσει το παιχνίδι με τις γάτες και τον άπλωνε σε τεράστια σανίδια. Βλέπεις, έφτιαχνε τραχανά πρωτίστως για τα παιδιά και τα εγγόνια της, οπόταν η παραγωγή σίγουρα δεν ήταν αμελητέα.
Το παιχνίδι με τις γάτες δεν ήταν άλλο από την περιφρούρηση του τραχανά από τις γάτες. Οι οποίες πάντα βρίσκανε τρόπο να πλησιάσουν επικίνδυνα, όσο φαγητό και να τους βάζαμε. Τρυπούσε τις μυτούλες τους η μυρωδιά σαν τις δικές μας και τρελλαινόντουσαν;  Έτσι φαίνεται... Τη νύχτα ο τραχανάς έμπαινε στο σπίτι, πίσω από τις κλειδωμένες πόρτες. Όλη τη μέρα όμως η γιαγιά όπως και όλες οι γειτόνισσες μετατρέπονταν σε τραχανοφύλακες.
"Όι να τις πειράζετε όμως!" Βέβαια, να προστατέψουμε τα καλούδια, όχι να βλάψουμε τα ζωντανά.

Ήταν ωραίος ο περίπατος στο χωριό τότε κι ας μύριζε παντού ο φρέσκος τραχανάς.

Τη νύχτα, στο σπίτι συγκεντρώνονταν οι μεγάλοι για να μας επιστρέψουν στην πόλη.
Μαζευόταν όλη η οικογένεια και στο τραπέζι υπήρχε η σούπα, που είχε φτιαχτεί στον ζωμό κοτόπουλου-που αν και δεν άντεχα να βλέπω το σφάξιμο, πιο ωραία κοτόπουλα από αυτά της γιαγιάς δεν έχω δοκιμάσει- μαζί με ελιές, ψωμί και φυσικά... Χαλλούμι! Στην Κύπρο είμαστε, χαλλούμι θα μπει στον Τραχανά. Και μάραθο ή άνηθο. Μερικά παιδάκια, τον κάναμε ακόμα πιο ξινό, με χυμό λεμονιού. Μέχρι σήμερα όμως! :))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

Κι έπειτα κύλησε ο καιρός και η ιστορία, έφυγε και η γιαγιά. Τέρμα τα ρούχινα σακκούλια που τύλιγαν τα καλούδια της. Να ζήσουνε τα πλαστικά! :(((((((((((((((
Πλέον αγοράζουμε τον τραχανά. Κάτι ο χρόνος, κάτι που στην πόλη δεν έχουμε τον απαραίτητο χώρο.

Απόψε έφτιαξα τον προτελευταίο της δόσης που μου έβαλε η μάμμα.
Στο τούρκικο μπακάλικο που τον είδα, δεν μου άρεσε. Αυτοί τον αλέθουν. Εμείς προτιμούμε να τον φουσκώσουμε κατευθείαν στο νερό.

1 φλιτζάνι ξερού τραχανά αναλογεί περίπου σε 5μιση ποτήρια νερό. Και αλατοπιπεράκι αν θέλουμε βεβαίως βεβαίως...

Με ντομάτα και φέτα ή χαλλούμι, με λαχανικά ή κρέας, με ελιές ή χωρίς... παραμένει η βασιλική σούπα του φτωχού. ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΑ!

Η καταγωγή του είναι δύσκολο να εντοπιστεί αφού είναι σχεδόν σίγουρο ότι στα μέρη μας υπήρχε από την Νεολιθική Εποχή.
Για να δούμε τί ξεχάσαμε και τί θα χάσουμε αν δεν φέρουμε το νου μας!